Ngày 20/10/2020, Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam đã ban hành văn bản số 5446 điều chỉnh hỗ trợ cho vay người sử dụng lao động có doanh thu quý I năm 2020 giảm từ 20% trở lên so với quý IV năm 2019 hoặc doanh thu quý liền kề trước thời điểm đề nghị xét hưởng giảm 20% trở lên so với cùng kỳ năm 2019. Đây là nội dung điều chỉnh dựa trên Nghị quyết số 154 và Quyết định số 32 của Thủ tướng Chính phủ về sửa đổi, bổ sung các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. Trên cơ sở này, Ngân hàng Chính sách Xã hội TPHCM đã tích cực triển khai chính sách mới này để hỗ trợ đối tượng doanh nghiệp, người sử dụng lao động trả lương cho lao động bị ngừng việc cho dịch Covid-19. Xung quanh nội dung này, Phóng viên Minh Phước phỏng vấn ông Trần Văn Tiên – Giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội TPHCM. Mời quý vị cùng nghe:
*VOH: Thưa ông, điều chỉnh của Ngân hàng Chính sách Xã hội nhằm hỗ trợ người sử dụng lao động trả lương cho lao động phải ngừng việc do dịch Covid-19 lần này dựa trên cơ sở nào?
Ông Trần Văn Tiên: Trước đây thì Chính phủ ban hành quy định về cho vay để hỗ trợ người sử dụng lao động trả lương ngừng việc cho người lao động, tuy nhiên, qua một thời gian thì không thực hiện được; Và lần này thì trên cơ sở tham mưu của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội thì Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 154 để bổ sung cho Nghị quyết 42 và ban hành Quyết định số 32 để bổ sung một số điều của Quyết định 15 để thực hiện chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. Và căn cứ vào những quy định mới của Chính phủ thì Ngân hàng Chính sách xã hội triển khai thực hiện.
*VOH: Như vậy thì đâu là những điểm khác biệt của lần điều chỉnh này so với chính sách trước đây?
Ông Trần Văn Tiên: Thay đổi theo hướng là người sử dụng lao động sẽ trực tiếp kê khai, trực tiếp lập và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính trung thực, tính chính xác về những nội dung này. Trước đây phải thực hiện và đưa cho các cơ quan chức năng xác nhận thì nay là người sử dụng lao động lập hồ sơ và chịu trách nhiệm nội dung mình đã kê khai.
Nhìn chung, khác biệt đó là các điều kiện thủ tục được sửa đổi theo hướng đơn giản hơn, dễ thực hiện hơn. Ví dụ như các điều kiện về doanh thu, điều kiện về trả lương ngừng việc cho người lao động, điều kiện về thời gian. Khoảng thời gian được điều chỉnh chỉnh sách, tức là trước đây quy định Nhà nước chỉ hỗ trợ trong khoảng thời gian 01/04 đến 30/06, là thời gian bị ảnh hưởng dịch Covid, thì nay được mở rộng đến hết tháng 12, tức là thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch được mở rộng hơn so với trước đây. Thứ hai, kèm theo đó là điều kiện giải ngân, Chính phủ cũng cho phép Ngân hàng Chính sách Xã hội giải ngân đến thời hạn cuối cùng là 31/01/2021, kéo dài để tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người sử dụng lao động có điều kiện thực hiện hồ sơ.
*VOH: Trên cơ sở chính sách hỗ trợ mới thì ông có lời khuyên hay khuyến nghị gì với các tổ chức, doanh nghiệp để tiếp cận thuận lợi nhất hỗ trợ từ Ngân hàng Chính sách Xã hội nếu có nhu cầu?
Ông Trần Văn Tiên: Có nhu cầu, nhưng trước hết doanh nghiệp, người sử dụng lao động phải rà soát xem mình có đủ điều kiện hay không. Khi mình đủ điều kiện theo quy định thì sẽ trực tiếp liên hệ tới Ngân hàng Chính sách Xã hội các quận huyện. Ở đây thì ngân hàng Chính sách Xã hội các quận huyện ở TPHCM đều được triển khai và chuẩn bị để thực hiện chương trình này, thì sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất để hỗ trợ, giúp cho người sử dụng lao động sớm tiếp cận nguồn hỗ trợ chính sách của Chính phủ.
Thứ hai, người sử dụng lao động cần lưu ý đó là những điều kiện rất tiên quyết. Người sử dụng lao động trong quá trình nộp hồ sơ để nộp vào ngân hàng Chính sách Xã hội quận huyện thì điều đầu tiên mà ngân hàng sẽ xem xét đó là người sử dụng lao động có văn bản thỏa thuận ngừng việc với người lao động trong thời gian ảnh hưởng dịch Covid hay không. Thứ hai là khi xem xét hồ sơ, ngân hàng Chính sách Xã hội sẽ kiểm tra xem doanh nghiệp hay người sử dụng lao động có nợ xấu tại các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước tại thời điểm 31/12/2019 hay không. Cũng trong nội dung rà soát này thì Ngân hàng sẽ phối hợp với cơ quan Lao động Thương binh Xã hội và Bảo hiểm Xã hội các cấp để rà soát xem người lao động có được tham gia bảo hiểm xã hội thường xuyên trong thời gian từ 01/04/2020 cho đến thời gian đề nghị vay vốn hay không.
Và vấn đề cuối cùng tôi nghĩ cũng hết sức quan trọng mà người sử dụng lao động cần lưu ý đó là việc vay vốn tại ngân hàng chính sách của chương trình này bắt buộc phải sử dụng để trả lương ngừng việc cho người lao động mà không được sử dụng vào bất kỳ mục đích nào khác. Nội dung này thì sau khi cho vay ngân hành Chính sách Xã hội sẽ tổ chức kiểm tra sử dụng vốn. Và khi tổ chức kiểm tra sử dụng vốn thì bắt buộc người sử dụng lao động phải chứng minh bằng giấy tờ là đã trả lương ngừng việc cho người lao động như thế nào. Nếu như sử dụng vốn không đúng mục đích thì có thể bị ngân hàng Chính sách Xã hội thu hồi nợ trước thời hạn hoặc các chế tài, báo cáo lên cơ quan chức năng để có biện pháp xử lý.
*VOH: Xin ông đánh giá hiệu quả của lần điều chỉnh này ra sao nếu được triển khai sâu rộng trên địa bàn TPHCM?
Ông Trần Văn Tiên: Hiện nay thì việc triển khai Ngân hàng Chính sách Xã hội rất khẩn trương. Đến nay thì đã triển khai tập huấn cho cán bộ nhân viên và báo cáo tình hình triển khai thực hiện đến UBND Thành phố, cho UBND các quận huyện và các cơ quan, đơn vị có liên quan, như là Liên đoàn Lao động Thành phố, Mặt trận Tổ Quốc, Sở Lao động Thương binh và Xã hội, rồi các hội đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội trên địa bàn để cùng phối hợp triển khai.
Chúng tôi sắp tới sẽ in thêm tờ rơi để phát cho các quận huyện để làm sao việc triển khai này được nhiều doanh nghiệp, nhiều người sử dụng lao động biết đến nhất và hiểu rõ nhất chủ trương chính sách Chính phủ đợt này. Và cũng đã có liên hệ trực tiếp từ ngân hàng Chính sách Xã hội các quận huyện đến các doanh nghiệp trên địa bàn để tìm kiếm, để triển khai hướng dẫn bước đầu cho các doanh nghiệp. Thì chúng tôi cũng hy vọng có nhiều đơn vị có nhu cầu, đủ điều kiện để được ngân hàng Chính sách Xã hội hướng dẫn hồ sơ và giải ngân. Họ tiếp cận được nguồn hỗ trợ này của Chính phủ để giúp cho doanh nghiệp giảm bớt phần nào khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 vừa qua.
*VOH: Xin cảm ơn ông./.
