Gần đây, lực lượng Công an phối hợp với các công an địa phương đã liên tiếp triệt phá nhiều đường dây đánh bạc và tổ chức đánh trên không gian mạng với số tiền rất lớn lên đến hàng chục ngàn tỷ đồng, bắt giữ nhiều đối tượng liên quan. Dù vậy hình thức đánh bạc online vẫn tiếp tục diễn ra công khai với thủ đoạn ngày càng tinh vi. 

Các đường dây cờ bạc này nếu không bị triệt phá kịp thời sẽ gây ra nhiều hệ luỵ cho xã hội, ảnh hưởng đến an ninh trật tự của địa phương và hạnh phúc của nhiều gia đình. 

Làm thế nào để hạn chế thấp nhất vấn nạn đánh bạc trên mạng? Đề cập đến vấn đề này luật sư Trần Văn Sỹ (Giảng viên học viện tư pháp) đã có những trao đổi với VOH.

PV: Thời gian qua có nhiều vụ án liên quan đến tội phạm mạng và đánh bạc trên mạng từ ngàn tỷ đồng đến hàng chục ngàn tỷ đồng đã được triệt phá. Theo luật sư thì vấn nạn này đã gây ra hệ lụy to lớn như thế nào cho xã hội? 

Luật sư Sỹ cho biết, tình trạng đánh bạc qua mạng bằng hình thức sử dụng internet đang diễn ra vô cùng phức tạp, tạo ra sự bất ổn về trật tự xã hội, các đối tượng hoạt động kín kẽ gây khó khăn cho lực lượng chức năng điều tra, xử lý. 

Lợi dụng các nền tảng mạng xã hội và sự phát triển của công nghệ thời 4.0, các hình thức đánh bạc và tổ chức đánh bạc trên không gian mạng đang có xu hướng nở rộ trong những năm gần đây. Hoạt động cờ bạc tiềm ẩn nhiều tệ nạn xã hội, ảnh hưởng đến trật tự địa phương và ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình của mỗi người. “Đối với những con bạc đã nghiện và bị thua bạc sẽ lao ra kiếm tiền bằng bất cứ giá nào dù phải lừa đảo trộm cướp để có tiền chơi tiếp, thậm chí gia đình phải tan vỡ” – Luật sư nói. 

PV: Theo quy định Điều 321 Bộ luật Hình sự 2015, khung hình phạt cao nhất của tội đánh bạc chỉ 7 năm tù. Mức phạt này đã đủ sức răn đe với các hành vi như thế này chưa thưa luật sư? 

Hiện nay, nhà nước đã ban hành các văn bản pháp luật quy định về tội phạm mạng. Tuy nhiên, các văn bản pháp luật vẫn còn tồn tại những quy định chồng chéo, chưa thể lường hết những hành vi mà các đối tượng này có thể sử dụng. Vì vậy, các đối tượng này đã lợi dụng, lách luật nhằm tổ chức đánh bạc trực tuyến. 

Nguyên nhân một phần do chưa có quy định cụ thể về cơ chế kiểm tra, phối hợp giữa các cơ quan, ban ngành cũng như các tổ chức khiến cho các con bạc dễ dàng thực hiện hành vi trên. Bởi các hành vi trên là vô cùng tinh vi. Ngân hàng chỉ có trách nhiệm làm theo yêu cầu của khách hàng khi việc này là đúng quy trình và pháp luật. 

Bên cạnh đó, tốc độ phát triển Internet nhanh như hiện nay không thể phủ nhận việc tội phạm mạng xuất hiện dưới nhiều hình thức nên các công cụ pháp luật chưa thể kiểm soát kịp thời tình hình thực tế. 

Điều 131 của Bộ luật hình sự năm 2015 (Bộ luật hình sự sửa đổi, bổ sung năm 2017), để minh bạch dễ hiểu hơn so với các bộ luật trước đây. Tuy nhiên thực tiễn áp dụng các quy định của pháp luật để xử lý các hành vi đánh bạc, tổ chức đánh bạc và gá bạc hiện nay cũng còn rất nhiều vướng mắc và nhiều quan điểm khác nhau trong việc áp dụng. “Theo đó, cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần tiếp tục nghiên cứu, đưa ra những hướng dẫn cụ thể hơn, đồng thời theo tôi phải tăng mức phạt nhằm đạt được hiệu quả răn đe đối với người phạm tội” – Luật sư Sĩ nói. 

Cơ quan chức năng cần siết chặt quản lý hoạt động cung cấp dịch vụ cho thuê máy chủ, cho thuê chỗ đặt máy chủ, tên miền. Đặc biệt, các ban, ngành, đoàn thể cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong nhân dân đối với loại tội phạm lợi dụng mạng internet hoạt động phạm tội.

PV: Thực tế các cơ quan chức năng liên tục phát hiện, xét xử công khai nhưng tại sao tội phạm đánh bạc qua mạng vẫn có chiều hướng gia tăng cả về quy mô, tính chất? Luật sư suy nghĩ như thế nào về vấn đề này thưa luật sư? 

Tội phạm đánh bạc qua mạng có phạm vi hoạt động rộng, có thể vi phạm ở nhiều nơi trong một quốc gia hoặc xuyên quốc gia, dễ câu kết với nhau. Đặc biệt hiện nay hành lang pháp luật liên quan đến vấn đề này vẫn còn thiếu cũng là nguyên nhân chính khiến nhiều cơ quan tố tụng lúng túng khi xử lý những vụ việc này.

Việc phát hiện hành vi vi phạm pháp luật của tội phạm đánh bạc qua mạng còn gặp nhiều khó khăn. Thực tiễn thời gian qua cho thấy, mặc dù có rất nhiều vi phạm nhưng số lượng các vụ việc đưa ra xét xử rất ít. Một trong các nguyên nhân cơ bản là sự chậm trễ trong việc ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành liên quan đến những loại tội phạm này.

Ngoài ra, vấn đề thu thập, bảo quản và đánh giá chứng cứ cũng gặp rất nhiều khó khăn vì chứng cứ của vụ án là chứng cứ điện tử; việc thu thập, bảo quản và xử lý các chứng cứ này để chứng minh tội phạm đòi hỏi phải tuân theo chu trình nghiêm ngặt, nếu không rất dễ làm mất dấu vết và không khôi phục được.

Dưới sự phát triển của công nghệ, các đối tượng dùng mọi chiêu trò để thu hút người chơi thông qua các trò chơi game bằng hình thức nộp thẻ cào, chuyển khoản internet…việc này mang lại lợi nhuận lớn cho các đối tượng tổ chức. “Theo tôi, việc mạnh tay trấn áp triệt để loại tội phạm này phải lùi bước là cần thiết trong xã hội”. 

PV: Để hạn chế đến mức thấp nhất vấn nạn đánh bạc trên mạng, theo luật sư, cơ quan chức năng phải làm gì?

Luật sư Sỹ cho biết, lực lượng chức năng bên cạnh công tác triển khai nắm tình hình quản lý địa bàn tuyến, lĩnh vực trọng điểm liên quan đến hoạt động game online, chú trọng điều tra các đối tượng liên quan đến cộng đồng game thủ, các hoạt động sản xuất, kinh doanh trò chơi điện tử…rà soát lập danh sách các đối tượng, tụ điểm, đường dây, các tổ chức có nghi vấn về đánh bạc online để đưa vào diện quản lý nghiệp vụ nhằm có các đối sách kịp thời. 

Tập trung lực lượng đấu tranh triệt phá các tụ điểm, đường dây, băng nhóm tổ chức đánh bạc trên không gian mạng. Nâng cao hiệu quả công tác tiếp nhận tin báo tố giác của nhân dân, phối hợp với VKSND, TAND các cấp truy tố tổ chức xét xử lưu động một số vụ án điểm liên quan đến loại tội phạm này nhằm răn đe các đối tượng. 

Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền đổi mới nội dung hình thức, sử dụng các kênh truyền thông mới như website, mạng xã hội, các diễn đàn để tuyên truyền phổ biến các quy định chế tài hành vi đánh bạc và tuyên truyền cho người dân tác hại và hệ luỵ của việc đánh bạc. Cơ quan chức năng cần quản lý chặt chẽ nguồn tiền ra vào trên các hệ thống điện tử. 

PV: Xin cám ơn luật sư.