Chương trình được Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Anh Tuấn, bộ môn nhi (Đại học Y Dược TP HCM) và Bác sĩ CK1 Nguyễn Thu Vân –Trung tâm Dinh dưỡng Vinamilk tham gia tư vấn.

Đài Tiếng nói nhân dân thành phố Hồ Chí Minh (VOH) phối hợp cùng nhãn hàng Ridielac, công ty Vinamilk tổ chức.

Danh sách 5 độc giả nhận 5 phần quà của nhãn hàng RiDielac

1.  Thu (lethu1981@gmail.com)

2. Vân (email: levan9988@gmail.com)

3. Thủy (email: ngocthuy674@gmail.com)

4. Minh Nhật (email: pham_minhnhat1979@yahoo.com)

5. Trân (huynhtran_nguyen@yahoo.com)

Bạn hỏi - Bác sĩ trả lời

* ngocnhi@yahoo.com.vn (09125485xx): Tôi đã có bé thứ hai. Bé đầu của tôi rất chậm ăn, chậm mọc răng. Tôi cho bé ăn dặm từ khi bé được gần 7 tháng nhưng phải ép bé mới ăn. Nhưng bé thứ hai thì hoàn toàn khác. Bé nay được 5 tháng nhưng bé đã có dấu hiệu muốn ăn. Khi cả nhà ăn cơm, bé nhìn theo miệng người lớn, nuốt nước bọt, đòi ăn. Cho bé ăn chút xíu nước hay mút thức ăn đầu đũa, bé rất vui. Vậy thì bé đã ăn dặm được chưa?

- PGS-TS Nguyễn Anh Tuấn: Chào bạn. Theo như mô tả, thì có vẻ như bé đã thích ăn. Việc xác định bé đã sẵn sàng ăn dặm hay chưa căn cứ vào 3 dấu hiệu sau đây:

- Bé đã ngồi vững, đầu xoay dễ dàng để từ chối thức ăn nếu không thích.

- Bé đã có động tác nuốt thuần thục.

- Bé đã có phối hợp tay mắt miệng nhuần nhuyễn: bé có thể cầm món đồ mình thích và đưa lên miệng.

Chúc bé ăn giỏi, chóng lớn.

* thanhnga_to@yahoo.com: Con tôi nay được 5 tháng. Tôi định cho bé 6 tháng tuổi bắt đầu ăn dặm. Tôi đọc một số tài liệu có thấy nói vậy. Nhưng người quen và một số thông tin tôi tìm hiểu cũng nói nên cho bé ăn dặm từ 4 tháng vì sữa mẹ đã bớt dinh dưỡng. Khi cả nhà ăn cơm bé cũng có biểu hiện đòi ăn, nuốt nước bọt. Xin bác sĩ cho biết nên cho bé ăn dặm từ tháng thứ mấy là tốt nhất? Hay có phải bé đòi ăn là bé đã có thể ăn được rồi không?

- PGS-TS Nguyễn Anh Tuấn: Chào bạn, việc ăn dặm khi nào không hoàn toàn dựa vào số tháng mà căn cứ vào 3 dấu hiệu sau đây:

- Bé đã ngồi vững, đầu xoay dễ dàng để từ chối thức ăn nếu không thích.

- Bé đã có động tác nuốt thuần thục.

- Bé đã có phối hợp tay mắt miệng nhuần nhuyễn: bé có thể cầm món đồ mình thích và đưa lên miệng.

Tuy nhiên, người ta nhận thấy một bé làm được 3 việc trên thường là khoảng từ 5 đến 6 tháng tuổi. Hiện nay, các bác sĩ khuyến cáo nên cho bú mẹ hoàn toàn đến 6 tháng rồi sau đó mới cho ăn dặm. Khi bú mẹ lâu như vậy sẽ giúp bé phòng ngừa một số bệnh sau này như: tiêu chảy, viêm tai, dị ứng, thừa cân béo phì…

Sữa mẹ hoàn toàn đủ năng lượng và dưỡng chất để nuôi con trong 6 tháng đầu đời. Vậy, mẹ cứ yên tâm cho con bú để tận dụng hết giá trị dinh dưỡng của sữa mẹ, sau đó tập cho bé ăn dặm cũng không muộn.

* manhhai1978@gmail.com: Tôi muốn hỏi bột và cháo cái nào dinh dưỡng tốt hơn? Con tôi sinh đủ tháng nhưng chỉ có 2,5kg, dài 48cm. Bé nay mới bắt đầu ăn dặm. Tôi muốn hỏi có loại bột nào dinh dưỡng tốt cho bé nhẹ cân như con tôi ?

- Bác sĩ CK1 Nguyễn Thu Vân: Chào bạn, Vấn đề là bé đang ở độ tuổi nào thì dùng loại thực phẩm phù hợp độ tuổi đó, cùng với lượng dùng đủ cho nhu cầu tăng trưởng. Bột dinh dưỡng tốt nhưng chưa phù hợp độ tuổi và lượng dùng chưa đủ cũng làm cho bé suy dinh dưỡng. Khi sinh bé có thể nhẹ cân, nhưng qua qua trình chăm sóc và chế độ dinh dưỡng phù hợp bé vẫn đạt tăng trưởng tốt. Thời gian phù hợp tập cho bé ăn dặm là khi bé được 5-6 tháng tuổi. Bạn vui lòng cho biết tuổi, giới tính, cân nặng và chiều cao của bé mới có thể tư vấn hướng dẫn phù hợp bạn nhé. Bạn có thể gửi số điện thoại liên hệ về mail ‘tuvandinhduong@vinamilk.com.vn” để Bác sỹ Vinamilk trao đổi trực tiếp tư vấn chăm sóc dinh dưỡng cho bé bắt kịp đà tăng trưởng bạn nhé.

Chúc bạn vui, bé mạnh khỏe và tăng trưởng tốt !

* thuhanoi@gmail.com: Chào bác sĩ. Tôi mới có con lần đầu và nhà chồng tôi đây là cháu đầu tiên nên cả gia đình rất quan tâm chuyện chăm sóc. Bé được 6 tháng. Tôi đi làm bán thời gian. Tôi dự định mua bột ăn dặm chế biến sẵn cho bé ăn. Nhưng chồng và mẹ chồng tôi không đồng ý. Nói là cần cho bé ăn gạo trắng và gạo lức xay mịn trộn vào cùng với các loại đậu ngũ cốc xay nhuyễn khác. Xin cho hỏi cho bé ăn như nào là khoa học?

- PGS-TS Nguyễn Anh Tuấn: Chào bạn, về nguyên tắc, bột tự làm tại nhà luôn được khuyến khích vì sẽ đa dạng, hợp vệ sinh và mẹ có thể “thả hồn” vào trong bữa ăn của bé. Tuy nhiên, với cường độ làm việc hiện nay của một bà mẹ hiện đại thì thật khó mà đảm bảo được các việc trên. Ngoài ra, việc thường xuyên duy trì đủ 4 thành phần: đạm, đường, béo, rau củ trong mỗi bữa ăn không phải dễ thực hiện. Do đó, việc sử dụng những sản phẩm bột chế biến sẵn với đầy đủ các thành phần là một sự lựa chọn thêm đáng được cân nhắc.

* huyenngoc@gmail.com: Bác sĩ cho em hỏi con trai em mới ăn bột được 4 ngày. Xin hỏi nên cho bé ăn như thế nào là đúng cách. Nên cho bé ăn một loại bột hay các loại bột thay nhau cho đỡ ngán. Xin cảm ơn bác sĩ? Hộp bột mình đã mở để lâu có sao không?

- Bác sĩ CK1 Nguyễn Thu Vân: Chào bạn, Từ 6 tháng tuổi bé bước vào giai đoạn ăn dặm là tập cho bé làm quen với loại thực phẩm mới ngoài sữa, nguồn dinh dưỡng chính vẫn là sữa mẹ hay sữa công thức. Cho bé ăn dặm an toàn, bạn cần biết những điều sau: Bé thử thức ăn mới lần đầu tiên nên cho ăn vào buổi sáng để tiện quan sát theo dõi, chỉ tập ăn 1 loại thức ăn mới, ăn trong 2-3 ngày để theo dõi khả năng chấp nhận thức ăn của bé, phòng ngừa dị ứng (như đỏ da, ói, tiêu chảy, khò khè…) thì nên ngưng lại. Còn nếu bé vẫn bình thường, vui đùa ăn ngủ ngoan là ổn. Khi chắc chắn thức ăn đó phù hợp với bé thì tiếp tục cho bé dùng. Bột ăn dặm nên cho bé ăn từ dạng lỏng, sệt, đến đặc dần và trơn dễ nuốt, từ dạng mịn đến thô dần cho bé cho bé tập nhai nuốt.ăn từ lượng ít khoảng 15ml rồi tăng dần lên 30 – 45 – 60 ml cho các ngày kế tiếp. Không nên ép ăn quá nhiều, thời gian ăn quá dài hơn 30 phút sẽ làm cho bé chán ăn. Bắt đầu từ loại bột dạng ngọt như Ridielac Gạo Sữa, Ridielac Yến mạch Sữa, sau khoảng 2-4 tuần tập ăn bột dạng mặn như Ridielac Heo Cà rốt hay Ridielac Yến mạch Gà Đậu Hà Lan, Ridielac Cá Hồi Bông cải xanh. Hiện tại, Vinamilk có sản phẩm RiDielac 4 gói 3 vị như: Yến mạch - sữa, Gạo - trái cây, Gạo - sữa. Mùi vị phong phú thêm giúp bé ngon miệng.

Tùy theo cơ địa mỗi bé, khoảng tháng thứ 7-8, khi bé đã quen dần và hệ tiêu hóa bé tốt thì có thể thay đổi các loại bột trong các cữ ăn. Luôn để ý thái độ và phản ứng cơ thể của bé khi được cho ăn mà bạn cân nhấc lưa chọn loại bột, lượng ăn phù hợp cho bữa ăn tiếp theo. Nếu bé chưa sẵn sàng chấp nhận món ăn mới, không nên cố ép mà phải bình tỉnh và kiên nhẫn tập cho bé với sự dịu dàng yêu thương dần dần bé vui vẻ ăn tốt. Luôn chú ý theo dõi biểu đồ tăng trưởng của bé.

Hộp bột sau khi lấy bột xong phải đậy lại ngay, để nơi thoáng mát, sau khi mở hộp dùng lần đầu thì chỉ sử dụng trong vòng 1 tháng. Do sau khi khui hộp lần đầu tiên là bột đã tiếp xúc với môi trường bên ngoài nên có nguy cơ hút ẩm và nhiểm khuẩn. Cho nên trong thời gian này nếu thấy bột vón cục hay có gì bất thường nên bỏ để đảm bảo an toàn sức khỏe cho bé. Chúc bạn vui, bé mạnh khỏe và tăng trưởng tốt ! Thân ái.

BS.CKI. Nguyễn Thu Vân - Trung tâm tư vấn Dinh dưỡng Vinamilk (trái) đang tham gia tư vấn.

* thanhha123@yahoo.com: Chào bác sĩ. Em cho con ăn bột. Bé được 6,5 tháng. Tôi thấy trên thị trường có bán loại dầu ăn dành cho em bé. Cho tôi hỏi cho bé ăn bột pha sẵn Redielac thì có cần ăn thêm dầu oliu này không ạ? Xin cảm ơn bác sĩ.

- Bác sĩ CK1 Nguyễn Thu Vân: Chào bạn, Bột ăn dặm Ridielac của Vinamilk được hợp tác nghiên cứu bởi các chuyên gia dinh dưỡng Vinamilk và Châu Âu, theo tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế - CODEX và Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị-RNI cho người Việt nam của Bộ Y Tế, được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại tự động và khép kín. Sản phẩm được kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm bởi hệ thống HACCP theo tiêu chuẩn RVA.

Bột ăn dặm Ridielac trong đó đã có bổ sung DHA, Chất xơ hòa tan hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh và 20 loại vitamin cùng các khoáng chất . Không cần pha thêm sữa hay dầu thực vật ( đã được bỗ sung vào trong bột rồi). Do đó, bạn chỉ cần pha bột với nước ấm khoảng 50 độ C, theo liều lượng hướng dẫn ghi trên hộp là được, không cần cho thêm dầu hay thực phẩm khác sẽ làm mất cân đối giữa các chất làm bé khó tiêu hóa và hấp thu.

Chúc bạn vui, bé mạnh khỏe và tăng trưởng tốt!

* thanhtram.85@live.com: Con trai tôi 8 tháng được 9kg. So với hồi nhỏ nhìn bé không được bụ bẫm. Bé mọc được 4 răng. Tôi tập cho bé ăn cháo nhưng bé không thích ăn bằng bột mịn. Bé có thể ăn được bột đặc rồi. Nhưng việc bé ăn bột lâu quá như vậy mà không chuyển sang ăn cháo có ổn không bác sĩ ơi. Hai tháng nay bé chỉ lên khoảng 200gr mỗi tháng. Bé uống sữa vẫn được. Bé đang uống sữa công thức, ngày uống 6 - 6 cữ, mỗi cữ 180ml – 200ml. Tôi có thể trộn bột với cháo cho bé ăn không? Trộn như thế nào cho đảm bảo dinh dưỡng, khoa học?

- PGS-TS Nguyễn Anh Tuấn: Chào bạn, bé 8 tháng ăn được bột đặc tốt mà chưa ăn được cháo thì cũng là bình thường. Mẹ có thể cho bé ăn bột thêm một thời gian rồi tập ăn cháo sau cũng được. Ngoài ra, hiện tại một ngày bé bú trung bình 6 cữ, mỗi cữ 180 – 200 ml thì e rằng bé sẽ no bụng mỗi khi đến cữ ăn.

Để bé ăn được tốt thì hai tiếng đồng hồ trước cữ ăn không nên cho bú quá no hoặc ăn đồ ngọt. Khi bé bú ít lại và ăn được nhiều hơn thì bé sẽ tăng cân tốt hơn.

Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Anh Tuấn, bộ môn nhi (Đại học Y Dược TP HCM) (phải) đang trả lời trực tuyến.

* Nguyễn Bích Hạnh: Bé nhà em tròn 6 tháng, nặng 6kg. Lúc mới sinh nặng 3,2kg. Nhưng bé bị tim bẩm sinh, mổ hở được 4 tháng rồi. Lúc ra viện được 1 tháng bé tăng được 1kg.3 tháng vừa rồi bé chỉ tăng thêm được 1kg. Bé ngủ không sâu giấc, chỉ cần 1 tiếng động là bé thức ngay. Tối đến ngủ bé cũng lăn qua lăn về. Ngày bé bú rất ít, em đã tập cho bé ăn dặm, nhưng bé càng bú ít khi mẹ đi làm, chỉ lúc mẹ ở nhà thì mới chịu ti nhiều. Mong BS tư vấn giúp sao cho bé phát triển tốt. Cảm ơn BS?

- PGS-TS Nguyễn Anh Tuấn: Thường các bé bị tim bẩm sinh sẽ khó tăng cân hơn các bé khác. Trường hợp của bạn có thể bé quen bú vú mẹ hơn là bú bình. Giấc ngủ không sâu có thể có nhiều lý do như: Bé đói bụng, ướt tã, lạnh hoặc nóng nực hoặc do bệnh tim của bé chưa ổn... Bạn nên cho bé tái khám Tim Mạch trở lại để được theo dõi và các bác sĩ sẽ cho bạn thêm nhiều lời khuyên.

* thuanh_tran@yahoo.com.vn: Bé nhà em được 12 tháng hơn không chịu ăn cháo, chỉ thích ăn bột. Em cho bé ăn bột ngày 3 lần, không ăn cháo vậy có đủ chất dinh dưỡng không?

- Bác sĩ CK1 Nguyễn Thu Vân: Bé 12 tháng tuổi là giai đọan tăng trưởng mạnh, hoàn thiện các cơ quan chức năng trong cơ thể, nhất là hệ tiêu hóa. Bé cần biết ăn nhai, ăn cơm và cần đa dạng các loại thức ăn.

Nếu bé chỉ biết ăn bột không biết nhai thì khó hoàn thiện chức năng nhai và tiết nước bọt giúp tiêu hóa thực phẩm khi còn ở khoang miệng… ảnh hưởng sự tăng trưởng toàn diện của bé.

Bạn nên đưa bé đến cơ sở y tế thăm khám vùng hầu họng xem có vấn đề gì khiến bé chỉ muốn ăn bột. Đồng thời thay đổi cách chăm sóc và tập cho bé ăn nhai. Không nên cố ép mà phải bình tỉnh kiên nhẫn tập cho bé, và cho ăn cùng bữa ăn ngồi chung với mọi người trong gia đình thì bé sẽ vui vẻ ăn uống dễ dàng bạn nhé.

Chúc bạn vui, bé mạnh khỏe và tăng trưởng tốt ! Thân ái.

* lethu1981@gmail.com: Chào VOH. Tôi đang cho con ăn bột ăn dặm Ridielac. Cháu ăn đã hơn 1 tháng. Tôi muốn hỏi chỉ ăn bột như vậy (và có bú mẹ nữa) thì có đủ dinh dưỡng cho cháu không. Tôi hầm xương lấy nước trộn bột cho cháu ăn cho có thêm chất. Như vậy có đúng không? Xin cảm ơn bác sĩ.

- PGS-TS Nguyễn Anh Tuấn: Chào bạn, các sản phẩm bột làm sẵn nói chung và Ridielac nói riêng đã được chế biến đa dạng và đầy đủ các thành phần dưỡng chất cần có trong một bữa ăn. Các nhà sản xuất cũng đã tính toán về mùi vị, độ thẩm thấu, tỷ lệ cân bằng giữa các chất. Do đó, chúng ta cần pha với nước ấm như hướng dẫn là được. Việc dùng nước hầm xương để pha bột không được khuyến cáo.
Khi chúng ta hầm xương thì hầu hết chất bổ nằm trong phần “cái” còn nước thì hầu như không có nhiều chất bổ dưỡng. Việc dùng nước hầm xương pha bột có thể gây rối loạn tiêu hóa trên một số bé có đường ruột yếu.

* Xuân Hương: Bé của em được 6,5 tháng rồi có thể cho bé ăn bột mặn được không và có thể nấu bột chung với thịt, cá, cua và xay chung voi rau củ quả được không ah? Xin cảm ơn?

- Bác sĩ CK1 Nguyễn Thu Vân: Hiện tại không có quy định là bao nhiêu tháng tuổi bé sẽ ăn mặn. Theo nguyên tắc ăn dặm bạn nên cho bé ăn từ bột ngọt tới bột mặn. Tuy nhiên, bạn có thể cho bé thử ăn bột mặn 1 tuần 2 lần và có thể nấu chung với các thực phẩm bạn kể ở trên, nhưng mỗi lần chỉ ăn 1 thứ bạn nhé. Nếu sau khi tập và thấy bé thích thú với việc ăn này thì có thể cho bé tiếp tục ăn bột mặn.

* ngocthao1985@yahoo.com.vn: Bé được 8 tháng, đã mọc răng. Tôi cho bé ăn dặm bằng thức ăn tự nấu băm nhuyễn. Nhưng tôi không có nhiều thời gian để chuẩn bị từng bữa ăn. Tôi có thể băm nhuyễn rau, củ, thịt sống, chia thành từng bữa ăn để vào ngăn đá tủ lạnh. Sau đó nấu chín cho bé khi đến bữa. Hay tôi nấu chín rồi mới chia nhỏ từng phẩn để ngăn đá tủ lạnh. Cách nào tốt hơn ạ? Nếu để tủ lạnh, nên bảo quản đồ ăn trong bao lâu để đảm bảo dinh dưỡng?

- PGS-TS Nguyễn Anh Tuấn: Chào bạn, việc chia nhỏ các thành phần thức ăn còn sống, cất vào tủ lạnh. Khi nào nấu mới mang ra thì tốt hơn là việc đun chín hết và để nấu dần. Tuy nhiên, cần lưu ý đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, ví dụ, để đổ ăn riêng của bé trong một ngăn riêng, không lẫn lộn với các thức ăn khác của người lớn. Việc trữ đò ăn cho bé cũng chỉ nên giới hạn trong 1-2 ngày chứ không nên để trong thời gian quá lâu sẽ ảnh hưởng chất lượng và vệ sinh.

* tthha@yahoo.com.vn: Tôi muốn biết bột đóng gói mua về pha cho bé ăn là ngũ cốc, thức ăn trong bột đã được làm chín chưa? Khi pha bột cần pha nước sôi ở 100 độ C hay như thế nào thì thức ăn chín mà không làm mất chất dinh dưỡng? Cảm ơn VOH.
 
 - Bác sĩ CK1 Nguyễn Thu Vân: Với các sản phẩm bột ăn dặm của các nhà sản xuất uy tín, đạt chất lượng tốt, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, bạn sử dụng như hướng dẫn ghi trên hộp.
 
 Ví dụ Bột ăn dặm Ridielac của Vinamilk được hợp tác nghiên cứu bởi các chuyên gia dinh dưỡng Vinamilk và Châu Âu, theo tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế - CODEX và Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị-RNI cho người Việt nam của Bộ y Tế, được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại tự động và khép kín. Sản phẩm được kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm bởi hệ thống HACCP theo tiêu chuẩn RVA.
 
 Bột ăn dặm Ridielac trong đó đã có bổ sung DHA, Chất xơ hòa tan hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh và 20 loại vitamin cùng các khoáng chất . Không cần pha thêm sữa hay dầu thực vật (đã được bỗ sung vào trong bột rồi). Dù đã được làm chín, tuy nhiên bạn cần pha bột với nước ấm khoảng 50 độ C để các chất hòa tan tốt và nên theo liều lượng hướng dẫn ghi trên hộp là được, không cần cho thêm dầu hay thực phẩm khác sẽ làm mất cân đối giữa các chất làm bé khó tiêu hóa và hấp thu.
 
 Chúc bạn vui, bé mạnh khỏe và tăng trưởng tốt!