Chiếc bánh mì mỗi nơi mang những gia vị khác nhau, nhưng có lẽ với Sài Gòn, chiếc bánh mì có phần khác biệt hơn bởi cách biến tấu cũng như cách thưởng thức phong phú, đa dạng và đầy ngẫu hứng.
Một ổ bánh mì cơ bản sẽ là phần nhân bên trong, rồi các loại rau ớt, đồ chua ăn kèm và cuối cùng là nước sốt đặc trưng của từng quán. Bánh mì thịt, bánh mì chả, bánh mì trứng là những loại bánh mì gần như được chọn ăn nhiều nhất, bởi nó quen thuộc và giá thành phải chăng. Hơn 10 năm gắn bó với Sài Gòn, bạn Kim Chi đã khám phá qua nhiều tiệm bánh mì cho rằng: “Sự đa dạng của bánh mì có thể là mọi người đã biết rồi. Bánh mì thì như nhau nhưng mà nhân bỏ vào bánh mì thì khác nhau. Ví dụ như bánh mì trứng opla, bánh mì chả cá, bánh mì nhân thập cẩm … Như mình, thích nhất là bánh mì heo quay, rất ngon, chiếc bánh mì giòn, da heo quay cũng giòn, một sự kế hợp rất tuyệt vời.”
Tuy nhiên một số người sành ăn và thích khám phá những gia vị mới lạ, có thể thưởng thức thêm nhiều loại bánh mì khác như: chả cá sốt cay, thịt bò nướng tiêu, trứng cuộn chả, sườn heo ram sệt, xíu mại phô mai… Nói về điều này, chị Phương Loan ở Thành phố Thủ Đức cảm nhận: “Bánh mì hoặc cafe là nét ẩm thực đặc biệt của Sài Gòn, vì đây là một mảnh đất rất sôi động và mọi người luôn bận rộn hối hả. Đây cũng là một nơi giao thương về kinh tế, văn hóa, rất nhiều món ăn của các nơi khác đã du nhập vào Việt Nam, rồi fast food của nhiều quốc gia khác nhau cũng có mặt ở Thành phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiên chúng ta vẫn thấy bánh mì luôn phát triển rất tốt không hề bị hạ nhiệt chút nào, từ mọi lứa tuổi hay ngành nghề bánh mì có lẽ vẫn sẽ là một lựa chọn dễ nhất và phổ biến nhất.”
Ăn bánh mì không chỉ để no mà đó còn là hành trình trải nghiệm ẩm thực. Mỗi người sẽ có một sở thích khác nhau và chọn cho mình một kiểu thưởng thức khác nhau. Ai đã từng đến thành phố Hồ Chí Minh đều có những cảm nhận riêng về bánh mì ở nơi đây, phần lớn đều nhận thấy rõ hương vị có phần vừa vị, đậm đà và bắt mắt hơn so với nhiều nơi khác. Hoặc có thể nói là bánh mì ở Sài Gòn gần như hợp với gu của mọi người, dù họ đến từ vùng miền nào. Chị Mai ở quận 8 đã gắn bó với xe bánh mì gia đình gần 20 năm cho biết: “Sự hấp dẫn đặc sắc của bánh mì ở Sài Gòn không chỉ nằm ở chỗ giòn giòn của bánh mì mà còn ở chỗ người bán sẽ có cách pha chế các loại nước sốt, họ thêm dưa leo, đồ chua được trộn thấm và làm cho ổ bánh mì không còn đơn giản.”
Sự ân cần của người bán cộng với sự dễ thương của người mua cũng là một trong những nét đặc biệt của văn hóa ẩm thực ở Sài Gòn. Thế nên dù là món ăn cầu kỳ, hoặc những món ăn đơn giản như bánh mì thì cũng mang trong đó những câu chuyện với những cách thưởng thức riêng biệt. Có tình bạn của thuở sinh viên với ổ bánh mì vội vã đến giảng đường, có sự thành công và cho phép mình được thư thái nhâm nhi một phần bánh mì thật ngon với một ly cà phê sáng… Đôi lúc chỉ là ổ bánh mì không - ăn với đường nhưng cũng làm nên những hương vị khó quên. Bạn Hữu Tiến - sinh viên trường đại học y khoa Phạm Ngọc Thạch bày tỏ sự thích thú về sức hấp dẫn của bánh mì ở Sài Gòn: “Bánh mì có thể dành cho mọi đối tượng, khi bạn là sinh viên bạn có thể tìm mua cho mình một ổ bánh mì 10 ngàn, 15 ngàn ngay trước cổng trường, còn những ai có điều kiện hơn có thể tìm thấy một ổ bánh mì ở một phân khúc cao hơn trong các nhà hàng cao cấp chẳng hạn. Và nét văn hóa về ẩm thực bánh mì của người Sài Gòn thì luôn là điều gì đó rất đặc biệt vì người ta có thể biến tấu từ một ổ bánh mì thật đơn giản đến loại bánh mì cao cấp hơn. Tôi thấy bánh mì thật sự là một ký ức đẹp đối với tất cả những ai đã từng tìm kiếm 1 công việc và gầy dựng sự nghiệp trên mảnh đất này.”
Chúng ta dễ dàng tìm thấy một xe bánh mì ở thành phố Hồ Chí Minh, trên những tuyến đường lớn hoặc những con hẻm nhỏ. Và sang trọng hơn là ở các chuỗi bánh mì thương hiệu hoặc trong những nhà hàng cao cấp. Với các phân khúc và giá thành phù hợp với từng đối tượng, bánh mì gần như trở thành người bạn đồng hành của mọi người, ở mọi thời điểm trong cuộc đời của mình. Và đi đâu chăng nữa chúng ta vẫn sẽ nhớ về mùi vị rất riêng và thân thương của chiếc bánh mì Sài Gòn. Vì đó không chỉ là bánh mì, không chỉ là món ăn mà còn là văn hóa, một nét ẩm thực rất riêng, rất đáng để tự hào và giới thiệu với bạn bè nếu như họ có dịp đến chơi ở Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh.
Ngọc Thu
