Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong thời gian qua đã phát huy vai trò, vị thế của mình đóng góp tích cực cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Để phát huy nguồn lực Kiều bào đóng góp vào sự phát triển của đất nước, Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài đã tập trung tham mưu và thực hiện nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa. Xung quanh nội dung này, Phóng viên Minh Hiệp phỏng vấn ông Lương Thanh Nghị - Phó Chủ nhiệm Ủy ban về Người Việt Nam ở nước ngoài.

* VOH: Ông đánh giá như thế nào về vai trò của Việt kiều, nhất là các doanh nghiệp Việt kiều trong việc góp sức cho sự phát triển của đất nước trong thời gian qua?

- Ông Lương Thanh Nghị: Hiện nay cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có khoảng 4,5 triệu người đang sinh sống ở 110 quốc gia và vùng lãnh thổ, các anh chị đó đã phát huy được vị thế, vai trò của người Việt Nam chúng ta.

Trong thời gian qua thì cộng đồng người Việt Nam của chúng ta ở nước ngoài tiếp tục phát triển ổn định và ngày càng hội nhập sâu rộng vào xã hội sở tại, cả về mặt chính trị, kinh tế, văn hóa và các lĩnh vực khác.

Bây giờ chúng ta có một số người Việt tham gia đời sống chính trị của rất nhiều nước thậm chí ở những nước lớn. Trong thời gian vừa qua, mặc dù rất nhiều người Việt đi ra nước ngoài trong những hoàn cảnh khác nhau, với những lý do khác nhau, thậm chí vẫn còn những bộ phận ý kiến khác biệt đối với các vấn đề cụ thể trong nước, tuy nhiên đều có mẫu số chung đó là tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc.

Chúng tôi đánh giá rất cao cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong thời gian vừa qua đã đóng góp tích cực cho công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Hàng năm thì lượng Kiều hối bà con gửi về nước càng ngày càng tăng, sơ bộ tính từ năm 1993 trở lại đây khi chúng ta bắt đầu tiếp nhận kiều hối thì số tổng kiều hối bà con gửi về sắp xỉ 150 tỷ đô la Mỹ, đó là con số cực kỳ lớn.

Trước đây kiều hối chủ yếu phục vụ cho tiêu dùng, bây giờ rất phấn khởi là khoảng 60 đến 70% lượng kiều hối được đưa vào sản xuất kinh doanh, đầu tư trong nước đã góp phần nâng cao cải thiện đời sống của rất nhiều địa phương khác nhau và đóng góp vào sự tăng trưởng GDP của cả nước.

Hiện nay bà con chúng ta đầu tư khoảng trên 3.000 dự án khác nhau trong rất nhiều lĩnh vực, tổng số vốn đăng ký khoảng 40 tỷ đô la Mỹ. Có thể thấy những đóng góp của bà con chúng ta ở nước ngoài về nước là điều được Đảng và Nhà nước đánh giá rất cao và luôn coi trọng. Chúng ta thường nói là những đóng góp của bà con không thể nào đong đếm được.

* VOH: Trong thời gian qua, Đảng, Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách tạo điều kiện cho người Kiều bào về quê hương sinh sống và làm việc. Tuy nhiên, công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài vẫn còn những mặt hạn chế, vậy trong thời gian tới, Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài sẽ khắc phục những vấn đề này ra sao?

- Ông Lương Thanh Nghị: Bà con chúng ta đóng góp nhiều như vậy và tình hình đất nước ngày càng thay đổi, cũng như sự quan tâm của Đảng và nhà nước cũng có mặt tích cực như tôi vừa nói, nhưng cũng có những mặt không thuận đối với công tác người Việt về người Việt Nam ở nước ngoài. Vô hình chung sự sự quan tâm của dư luận xã hội, của lãnh đạo cấp cao, đó là sức ép rất lớn đối với chúng tôi. Làm thế nào để có tham mưu được những chủ trương, chính sách lớn tạo điều kiện để bà con trở về đóng góp cho quê hương đất nước thì đó là những câu chuyện chúng tôi rất là trăn trở.

Trong thời gian vừa qua, mặc dù hết sức nỗ lực nhưng vẫn còn những hạn chế chưa khắc phục được. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tập trung vào mấy trọng tâm công tác: thứ nhất là tiếp tục tham mưu xây dựng các chủ trương chính sách, pháp luật của nhà nước liên quan đến công tác về người Việt Nam ở nước ngoài.

Thời gian qua, chúng tôi đã cùng với các cơ quan liên quan rà soát luật nhà ở năm 2014, đã mở theo hướng là cứ người Việt Nam ở nước ngoài về thì sẽ được quyền mua nhà và thậm chí sở hữu đất như là người trong nước.

Chúng tôi đã phối hợp với Ủy ban Nhân dân TPHCM trong đó có Ủy ban người Việt Nam ở thành phố tổ chức 2 hội nghị về khởi nghiệp kết nối trong và ngoài nước, năm 2018 thì chúng tôi cũng đã phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Khoa học Công nghệ thiết lập mạng lưới các nhà khoa học trẻ toàn cầu, hiện nay có 100 nhà khoa học.

Chúng tôi đang phối hợp với Bộ Khoa học Công nghệ rà soát lại và sắp tới sẽ ban hành nghị định mới liên quan tới chế độ chính sách ưu đãi, trọng dụng đối với nhà khoa học, chuyên gia, trí thức của người Việt Nam ở nước ngoài theo hướng là cụ thể, mở. Hy vọng trong thời gian tới với nghị định mới có thể đáp ứng được nhu yêu cầu ngày càng cao của công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài.

* VOH: Bên cạnh những biện pháp giải quyết và hỗ trợ cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, thì Ủy ban có những giải pháp nào để phát huy tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, bảo vệ bản sắc văn hóa Việt Nam đối với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài?

- Ông Lương Thanh Nghị: Như tôi nói, mẫu số chung lớn nhất của người Việt của chúng ta dù trong nước hay ngoài nước đấy là lợi ích của quốc gia dân tộc, đó là tinh thần yêu nước và lòng tự hào tự tôn dân tộc.

Thấm nhuần tư tưởng của Bác Hồ về đại đoàn kết, chúng ta đã làm rất nhiều việc, về mặt chủ trương chính sách thì thực tế có những lúc này lúc khác, có địa phương này địa phương khác chưa thực hiện tốt vấn đề này.

Ở đây thể hiện ở những điểm mà chúng tôi chú trọng rất nhiều năm qua đã tổ chức hàng loạt các hoạt động có ý nghĩa để thu hút bà con hướng về quê hương đất nước như chương trình Xuân quê hương, năm 2019 là năm thứ 9 đã tổ chức cho đoàn kiều bào tiêu biểu đi thăm Trường Sa và nhà giàn DK1 cùng với hoạt động trại hè rất có ý nghĩa. Có thể nói những hoạt động này có ý nghĩa thiết thực, thông qua các hoạt động này và đây là hướng mà trong thời gian tới chúng tôi sẽ đẩy mạnh.

Chúng tôi cũng sẽ nghiên cứu tổ chức những diễn đàn các doanh nghiệp trẻ Việt Nam ở nước ngoài về nước để giao lưu, trao đổi, học tập kinh nghiệm với các doanh nghiệp trẻ trong nước.

Cuối cùng chúng tôi muốn nhấn mạnh là giúp cho bà con cộng đồng chúng ta duy trì bản sắc văn hóa dân tộc, trong đó có dạy và học tiếng Việt, cũng để tăng cường vấn đề này thì hàng năm chúng tôi đã tổ chức tập huấn cho các giáo viên là người Việt Nam ở nước ngoài dạy tiếng Việt. Thể hiện chủ trương nhất quán của chúng ta là cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không thể tách rời, là nguồn lực của dân tộc Việt Nam, đồng thời là cầu nối hữu nghị giữa Việt Nam với các nước.

* VOH: Xin cám ơn ông