Sáng 17/9, UBND TPHCM tổ chức hội thảo quốc tế nhằm lấy ý kiến xây dựng hoàn thiện các giải pháp phát triển nhà ở, đáp ứng sự gia tăng dân số của TPHCM trong giai đoạn 2021 – 2035 một cách có hiệu quả. Tham dự có Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong; Lãnh đạo các sở ngành, các chuyên gia trong và ngoài nước…
Tại hội thảo, các chuyên gia cho biết: TPHCM hiện có gần 9 triệu người theo kết quả điều tra dân số ngày 1/4/2019. So với năm 2009, dân số thành phố đã tăng 1,8 triệu người, trung bình tăng 183.000 người/năm. Còn theo số liệu của ngành Công an, thành phố có khoảng 13 triệu người, bao gồm cả người cư trú ngắn hạn. Bên cạnh đó, thành phố còn có khoảng 100.000 người nước ngoài làm việc và thường trú, đông nhất là Hàn Quốc với khoảng 90.000 người. Người có thu nhập thấp đô thị chiếm khoảng 50% dân số, bao gồm cán bộ, công chức, công nhân lao động, người nhập cư… Trong đó, có gần 300.000 công nhân, lao động đang làm việc tại 17 khu công nghiệp, khu chế xuất.
Hiện vấn đề lớn và khó khăn nhất của TPHCM là giải quyết nhu cầu nhà ở cho đông đảo người có thu nhập trung bình, người thu nhập thấp để đảm bảo an sinh xã hội, phát triển bền vững. Hiện 476.000 hộ vẫn chưa có nhà ở hoặc đang sống chung với người thân, chiếm gần 1/4 tổng số hộ gia đình. Trong đó, khoảng 20.000 hộ cán bộ, công chức chưa sở hữu nhà ở; 300.000 hộ có nhu cầu thuê nhà ở xã hội; Có hơn 20.000 hộ sống trên và ven kênh rạch và 35.000 hộ đang sống trong các chung cư cũ cần được cải tạo. Ông Nguyễn Văn Sinh – Thứ trưởng Bộ Xây dựng nhận định: “Mặc dù thành phố đã đạt được những tiến bộ nhất định, tuy nhiên hiện vẫn còn những hộ dân không có nhà ở, hoăc ở những nơi chật hẹp, dưới diện tích tối thiểu. Nhu cầu về nhà ở cho các tầng lớp nhân dân là có thực. Bên cạnh đó chính sách xây dựng cũng còn nhiều khó khăn”.
Hội thảo đã tập trung trao đổi, thảo luận làm rõ 5 vấn đề: Phân tích hiện trạng nhà ở, quá trình phát triển nhà ở tại TPHCM giai đoạn 2006 – 2020; Kết quả thực hiện về việc phát triển nhà ở trên địa bàn giai đoạn 2006 – 2020; Tình hình phân bổ, gia tăng dân số, điều kiện ở của người dân thành phố giai đoạn 2006 – 2020; Dự báo dân số của thành phố giai đoạn 2021 – 2025 và đến 2035. Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM cho rằng: TPHCM hiện chưa có nhiều loại căn hộ, nhà ở xã hội cho thuê. Các ký túc xá sinh viên, nhà lưu trú công nhân hầu như chỉ có loại hình phòng tập thể trong khi nhu cầu xã hội đang cần loại phòng cho thuê cho hai người. Ngoài ra, các loại nhà ở xã hội bán hoặc cho thuê, mua thì nguồn cung quá ít, không thể đáp ứng nhu cầu. Ông Lê Hoàng Châu kiến nghị: Thành phố cần tạo điều kiện hơn nữa để doanh nghiệp tư nhân tham gia vào các dự án nhà ở xã hội: “Khu vực tư nhân chúng tôi cam kết cùng chính quyền thành phố thực hiện việc chỉnh trang, phát triển đô thị. Song song đó, cũng mong cơ quan chức năng từ Trung ương đến thành phố hãy tạo điều kiện để khu vực tư nhân chúng tôi có điều kiện để tham gia đấu thầu, đấu giá quỹ đất… chúng tôi cam kết sẽ thực hiện với cả trách nhiệm xã hội”.
Các chuyên gia quốc tế từ Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc… cũng đề xuất các mô hình phát triển nhà ở đáp ứng tình trạng gia tăng dân số như: Mô hình phát triển các dự án nhà ở trong các khu đô thị vệ tinh. Mô hình phát triển các dự án Khu dân cư quy mô lớn (mỗi dự án nên có diện tích khoảng 50ha trở lên) tại các quận ven và huyện ngoại thành. Mô hình chỉnh trang, tái phát triển các khu vực đô thị cũ… Ông Nguyễn Quang – Trưởng đại diện Tổ chức Định cư con người Liên Hợp Quốc đề xuất: Thành phố nên chú trọng vào việc hỗ trợ vay mua nhà ở và tạo lập quỹ đất:“ Cơ chế tài chính nào để tiếp cận với nhà ở, vai trò của nhà nước ở đây rất quan trọng, cần hỗ trợ vốn, quỹ hỗ trợ giúp người dân có thể có kinh phí trang trải. Còn quỹ đất thì ở Hàn Quốc họ làm rất tốt mà tôi nghĩ mình nên học hỏi, đó là mô hình công ty quản lý công, công ty sẽ quản lý vấn đề này”.
TPHCM nhận định việc đáp ứng nhu cầu nhà ở cho dân số ngày càng gia tăng là nhiệm vụ quan trọng. Đồng thời, đã đưa phát triển nhà ở vào các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của thành phố đến năm 2020, tầm nhìn tới 2025; là cơ sở triển khai các chương trình hành động, kế hoạch thực hiện trong từng giai đoạn. Từ đó, UBND TP mong muốn các nhà quản lý thành phố, nhà hoạch định chính sách cùng với các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp trong và ngoài nước thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm giải quyết căn bản bài toán nhà ở và sự phát triển bền vững của đô thị. Ông Võ Văn Hoan – Phó Chủ tịch UBND TP cho biết thêm: “Trong tương lai thành phố cũng phải khai thông các kênh, rạch, xây dựng bờ kè, tạo lập quỹ đất cho doanh nghiệp. Thành phố cũng sẽ xây dựng đô thị thông minh, cái này không chỉ vì lợi ích của nhà nước, của người dân mà còn cho cả doanh nghiệp”.
