Thông tin này vừa được Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam - Vũ Đức Giang, chia sẻ tại Hội nghị chuỗi cung ứng bông bền vững mới đây. Phóng viên Lệ Loan có ghi nhận.

Việt Nam nhập khoảng 14 tỷ đô la Mỹ bông, trong đó phần lớn là từ Trung Quốc. Tỉ trọng bông Trung Quốc rất lớn, đặc biệt đến là từ vùng Tân Cương. Theo đạo Luật chống lao động cưỡng bức, các doanh nghiệp sử dụng bông của Trung Quốc từ vùng Tân Cương khi xuất khẩu sản phẩm sang Mỹ sẽ bị truy xuất nguồn gốc và có thể bị hủy bỏ đơn hàng. Hiện đã có một số doanh nghiệp dệt may của Việt Nam bị ảnh hưởng bởi đạo luật này. Và Đạo luật này ảnh hưởng lớn đến những đơn hàng mà các nhãn hàng đã ký với các doanh nghiệp trước đó. Ông Võ Mạnh Hùng, Trưởng đại diện Hiệp hội Bông Hoa Kỳ (CCI) tại Việt Nam, nhìn nhận: “Đây là vấn đề tôi đánh giá là phức tạp và cũng không dễ xử lý trong thời gian gần. Trong khi đó, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa có sự chuẩn bị chu đáo ứng phó cho các đạo Luật này. Về phía hiệp hội, chúng tôi cũng khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam sử dụng nguồn bông có tính chất minh bạch, dễ truy xuất và để tránh được những rủi ro không đáng có từ đạo Luật chống lao động cưỡng bức của Mỹ chi phối. Đứng ở góc độ hiệp hội, chúng tôi tổ chức cho các doanh nghiệp học hỏi, nghiên cứu về ngành bông Mỹ, có các chuyên đề hội thảo nhằm giúp các nhà máy kéo sợi Việt Nam sử dụng bông Mỹ tốt hơn”.

5 tháng đầu năm 2022, sản lượng nhập khẩu bông của Việt Nam đạt xấp xỉ 650.000 tấn tương đương trị giá 1,5 tỷ đô la Mỹ, mặc dù tăng về giá trị do ảnh hưởng từ việc tăng giá đồng loạt các loại hàng hóa chung nhưng giảm khá lớn về lượng 19% so với cùng kỳ năm trước. Cũng trong 5 tháng đầu năm 2022, Việt Nam đã xuất khẩu xơ sợi đạt mức 650.000 ngàn tấn, trị giá 2,2 tỷ đô la Mỹ. Mặc dù tăng 15% về trị giá nhưng lại giảm 10% về lượng so với cùng kỳ năm trước. Giá xuất khẩu mặt hàng xơ, sợi dệt đang có xu hướng giảm. Ở góc độ doanh nghiệp dệt may, để tránh tổn thất từ đạo Luật chống lao động cưỡng bức của Mỹ, ông Trần Như Tùng, Phó tổng giám đốc kiêm Phó chủ tịch HĐQT Công ty Dệt may Thành Công cho hay: “Dệt may Thành Công đã ý thức được vấn đề bông Tân Cương, do đó chúng tôi đã tham gia ngay U.S. cotton. Thực tế mà nói, với trải nghiệm của chúng tôi, chúng tôi thấy đây là điều rất có lợi cho doanh nghiệp. Chi phí không nhiều, chúng ta chỉ tốn có 500 đô la Mỹ/năm. Theo đó, chúng ta sẽ được xác nhận sử dụng bông Mỹ. Thứ hai, có đội ngũ kỹ thuật hàng năm đến nhà máy,m ra một bài đánh giá từ mục 1 đến mục 9, đánh giá và đưa ra khuyến nghị đến 40 trang nhà máy chúng ta phải cải thiện những điểm yếu nào…”

Trước tình hình đó, ông Vũ Đức Giang cho biết, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải tìm ra đơn hàng tại các thị trường khác để bù đắp vào khoảng trống do các nhãn hàng Mỹ để lại. Ông Vũ Đức Giang – Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam cũng lưu ý: “Các doanh nghiệp phải theo dõi sát tình hình diễn biến của đạo luật này được áp dụng vào các điều khoản nào trong tình hình hiện nay về nguồn gốc xuất xứ từ bông, sợi, dệt nhuộm để tránh bị thiệt hại khi ký hợp đồng mua nguyên liệu. Các doanh nghiệp cũng cần làm rõ với các nhãn hàng về việc mua nguyên liệu, vì có trường hợp các nhãn hàng chỉ định cụ thể nơi mua nguyên liệu cho doanh nghiệp, song với những trường hợp doanh nghiệp chủ động mua nguyên liệu thì cần cẩn trọng. Tuy nhiên, không phải tất cả doanh nghiệp sản xuất vải của Trung Quốc đều bị ảnh hưởng bởi bông Tân Cương. Trên thực tế có trường hợp doanh nghiệp Việt Nam nhập khẩu bông Mỹ về kéo sợi tại Việt Nam để xuất khẩu sang Trung Quốc. Sau đó doanh nghiệp Trung Quốc sản xuất ra vải và bán ngược lại thị trường toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Như vậy, trường hợp này sẽ không bị ảnh hưởng bởi đạo luật. Một thị trường mở thì vấn đề đạo luật cũng không đáng quan ngại, chúng ta tìm thông tin và xử lý thông tin”.