nhân dịp tháng 10 – tháng tôn vinh ngày Phụ nữ Việt Nam, sáng qua, Phương Nam Book thực hiện buổi giao lưu với chủ đề Phụ nữ và Bếp Việt cùng ba nữ tác giả tài năng, đam mê ẩm thực Việt là Hồ Đắc Thiếu Anh, Ngọc Trần, Giang Vũ. Buổi giao lưu đã chia sẻ nhiều vấn đề thú vị xung quanh căn bếp thời hiện đại. Từ xưa, căn bếp luôn chiếm một vị trí vô cùng quan trọng trong mỗi gia đình. Đây không chỉ là nơi để nấu ăn mà còn là nơi diễn ra các sinh hoạt hàng ngày. Sau một ngày học tập, làm việc mệt mỏi, căng thẳng, cha mẹ, con cái lại mong muốn quây quần bên mâm cơm nóng, tâm sự cùng nhau những câu chuyện đời thường. Chính trong phòng bếp thân thuộc, người ta cảm thấy mình được chăm sóc và yêu thương bởi những người thân trong gia đình.Tuy nhiên, giữa một xã hội chuyển đổi số, vị trí của căn bếp trong gia đình cũng có những thay đổi nhất định. 

Nhà thơ, nghệ nhân văn hóa ẩm thực Hồ Đắc Thiếu Anh chia sẻ: “Nếu như mà so sánh bếp ăn của các bạn trẻ trong thời đại hiện nay với ngày xưa thì hoàn toàn không giống nhau nhiều. Lý do là ngày xưa thì vào một bữa cơm là có an vị chỗ ngồi. Người lớn ngồi ở đâu, người nhỏ ngồi ở đâu, con gái ngồi ở đâu, nàng dâu ngồi ở đâu”.

Ý kiến của nhà báo Ẩm thực Giang Vũ: “Mình thấy bữa cơm gia đình hiện nay thì các thành viên trong gia đình cũng không hẳn là ngồi với nhau liên tục trong suốt một tuần được. Có thể là họ sẽ ăn vào các giờ khác nhau. Tại vì công việc của mỗi người, học tập của các em giờ giấc nó cũng thay đổi và bị lệch giờ. Thật sự thì nếu có gia đình nào mà tất cả các thành viên trong gia đình được ngồi ăn một bữa ăn gia đình trong thời buổi này thì rất là hiếm và rất là đáng quý”

Qua các thời kỳ, không gian bếp Việt dần có những đổi mới so với trước đây. Để thuận tiện hơn trong công việc nấu nướng, người ta trang bị thêm nhiều tiện nghi, máy móc hiện đại. Bếp là không còn là nơi chứa những thứ lỉnh kỉnh, linh tinh mà thay vào đó là một không gian sáng tạo, tôn vinh vai trò của người nấu. Tuy nhiên, giữa một thế giới mà công việc xếp chồng lên nhau, nhiều người đã không còn thời gian để chăm chút bữa ăn cho bản thân và gia đình. Nhiều năm nay, dịch vụ đặt đồ ăn trực tuyến đang trở thành một xu thế được rất nhiều người hưởng ứng, đặc biệt là các bạn trẻ, khi nó giải quyết được vấn đề ăn uống một cách nhanh chóng. 

Chi sẻ từ nhiếp ảnh gia Ngọc Trần: “Trong một cuộc sống bận rộn thì fast food là giải pháp của tất cả mọi người. Tuy nhiên là chúng ta đâu bận rộn mãi và chúng ta sẽ cần có những cái khoảng bên người thân, bên gia đình để làm ấm căn bếp và tự tay nấu những món mà mình tâm đắc cho người yêu thương”.

Nghệ nhân Hồ Đắc Thiếu Anh thì nhận định: “Trong sự phát triển của máy móc hiện đại thì các bạn trẻ thường thích fast food, thức ăn nhanh. Nhưng mà nếu như vậy thì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Chính vì điều đó mà các bà mẹ vẫn quan tâm đến các bếp ăn gia đình và muốn khuyến khích con cái nên ăn bữa ăn của gia đình. Mặc dù gấp quá thì phải nấu món ăn nhanh nhưng các mẹ vẫn làm thức ăn nhanh cho gia đình, cho các con được, để tạo cho các con một không khí biết yêu bữa cơm gia đình. Đó là bữa cơm hạnh phúc và sự chia sẻ trong bữa ăn rất cần thiết vì niềm vui, nỗi buồn, những cái trăn trở trong cuộc sống đã làm cho tuổi trẻ bận rộn.” 

Ở cuộc sống hiện đại đầy bận rộn, nhiều người chưa dành sự quan tâm đúng mực cho việc giữ lửa căn bếp. Tuy vậy, có rất nhiều người vẫn đang hằng ngày chăm chút cho căn bếp, cho tổ ấm của mình. Dù hình ảnh của họ không còn gắn liền với "bốn góc nhà, ba góc bếp", nhưng phụ nữ vẫn luôn là người nắm giữ vai trò quan trọng trong căn bếp gia đình.

Nghệ nhân Hồ Đắc Thiếu Anh chia sẻ thêm: “Trong xã hội phát triển hiện nay thì hình ảnh người phụ nữ ngoài việc bếp núc thì còn phải ngoài xã hội. Đó là một sự tiến bộ trong một thời đại văn minh. Tuy nhiên, khi mà đi vào bếp thì hình ảnh của người phụ nữ vẫn là người quản lý gian bếp. Và đó là cái nôi hạnh phúc, cho nên rất cần thiết khi người phụ nữ ngoài xã hội thành công, về nhà nấu nướng cho các thành viên trong gia đình ăn. Mặc dù rằng không ai nói đó là một cái bổn phận những tự người phụ nữ gán cho mình một cái bổn phận là tề gia nội trợ”.

Nhận định từ nhà báo Giang Vũ: “Tôi cảm thấy người phụ nữ có một khả năng làm được rất nhiều việc cùng một lúc. Đấy là thế mạnh của người phụ nữ Việt Nam. Chẳng hạn như sau khi tan làm, họ về có thể nấu cơm một cách rất là bình thường và không hề cảm thấy mệt mỏi. Trong khi người đàn ông họ sẽ cảm thấy khó hơn nếu như vừa đi ra làm việc vất vả nhưng về nhà lại phải cơm nước chu đáo cho cả gia đình. Thì cái này là do đặc tính, bản chất trời phú của người phụ nữ. Do đó mà với cái kỹ năng khéo léo và khả năng làm nhiều việc một lúc của người phụ nữ thì họ xoay xở trong một ngày với rất là nhiều việc khác nhau, trong đó có bếp núc”.

Thực chất, việc cả gia đình quây quần bên bàn ăn còn có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển của con trẻ. Sống trong một môi trường mà mạng xã hội lên ngôi như hiện tại, nếu không có những bữa cơm gia đình thì ông bà, cha mẹ sẽ khó có cơ hội cùng ngồi lại, trò chuyện, tâm tình để con mình nhiều hơn. Chính vì thế, dù trong thời buổi nào, vị trí căn bếp trong lòng mỗi người có sự thay đổi ra sao, thì ý nghĩa và giá trị của nó trong mỗi gia đình vẫn còn nguyên vẹn

Nhà văn Giang Vũ nhận định: “Mâm cơm gia đình là nơi mà chúng ta nấu ăn với tất cả tình yêu thương và chăm chút. Người này trong gia đình thích ăn món gì và người đầu bếp trong gia đình là người hiểu các thành viên trong gia đình thích ăn món gì hàng ngày và nấu theo những yêu cầu đặc biệt của người đó. Đó chính là sự kết nối của bếp với các thành viên trong gia đình. Và nhờ có điều đó thì bất kỳ thành viên nào cho dù có đi xa, cho dù có ăn đồ ăn ở ngoài thì họ vẫn có một sợi dây ràng buộc về tình cảm và nhớ về những thành viên trong gia đình nhờ những bữa cơm như thế. 

Để kết lại, xin được trích dẫn ý kiến của nhà thơ Hồ Đắc Thiếu Anh: “Vẫn còn những gia đình không hẳn là cả ngày nhưng buổi tối vẫn quy tụ với nhau trên một bữa cơm trên bàn ăn, mặc dù rằng bây giờ bàn ăn mạnh đâu thì ngồi đó. Nhưng theo tôi thì cái tôn ti trật tự, cái ấm áp của không khí bữa cơm gia đình vẫn cần thiết, cho nên có thay đổi đi chăng nữa thì cũng nên giữ lại một cái truyền thống của bữa cơm Việt. Đó là nền tảng của một gia đình. Và khi mà gia đình ổn định thì xã hội mới phồn vinh”.