Dù ở bất cứ cương vị công tác nào, từ lãnh đạo một tỉnh, một khu hay một bộ, ngành, một lĩnh vực rồi trở thành người lãnh đạo cao nhất của Đảng, Nhà nước ta và cả khi đã thôi nhiệm, đồng chí Đỗ Mười đều để lại dấu ấn rất quan trọng, những tình cảm trong sáng, đẹp đẽ với đồng bào, đồng chí. Bài viết của Phóng viên Lại Hoa.
Sinh ra trong một gia đình nông dân thuần hậu tại làng Đông Phù, xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì ngoại thành Hà Nội. Năm 1936, khi mới 19 tuổi đồng chí đã tham gia Mặt trận Dân chủ Đông Dương và năm 1939 trở thành đảng viên cộng sản. Do những hoạt động yêu nước và cách mạng, tháng 10-1941, đồng chí bị thực dân Pháp bắt, kết án 10 năm tù, giam giữ tại Hỏa Lò - Hà Nội. Trong lao tù đế quốc Pháp trước cách mạng năm 1945, đồng chí đã kiên trung bất khuất, vượt nhà tù Hoả Lò để về tiếp tục hoạt động cách mạng.
Sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, đồng chí được điều động làm Bí thư Tỉnh ủy của nhiều tỉnh như Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, kiêm phụ trách các tỉnh Hòa Bình, Thái Bình, xây dựng chính quyền cách mạng và tổ chức cuộc chiến đấu của nhân dân các tỉnh vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng.
Từng có những năm tháng làm việc cùng Tổng Bí thư Đỗ Mười, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan cho rằng: với năng lực tổ chức đồng chí Đỗ Mười được giao nhiệm vụ đứng đầu nhiều công việc, công trình lớn của đất nước như nhà máy thủy điện Hòa Bình, công trình xây dựng lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tất cả những công trình này đều thể hiện sự năng động, hết lòng vì công việc của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười. “Ấn tượng trong tôi là đồng chí luôn luôn nêu cao ý chí tự lập, tự cường. Tôi nhớ lúc đó Đại hội 8 năm 1996, lúc đó khi thảo luận chuẩn bị văn kiện Đại hội, lúc đó có ý kiến muốn đất nước ta học tập kinh nghiệm con rồng, con hổ châu á, hướng mạnh ra xuất khẩu. Đồng chí không phản đối ý đó nhưng chấn chỉnh lại, ngoại lực quan trọng nhưng nội lực mới quyết định. Do đó đồng chí đã kiên quyết đưa vào văn kiện ý đó và nêu cao tinh thần hết sức cố gắng để phát triển ngành kinh tế mà nước ta có khả năng và có hiệu quả chứ không nhất nhất dựa vào bên ngoài" - Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan chia sẻ
Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu cho rằng: Trên 70 năm liên tục công tác, được phân công phụ trách nhiều ngành, nhiều lĩnh vực của Đảng và Nhà nước, cả trong chiến tranh và trong hòa bình xây dựng, đồng chí Đỗ Mười được tôi luyện thử thách, trong thực tiễn trở thành một cán bộ có bản lĩnh vững vàng, sắc sảo, quyết đoán, gắn bó máu thịt với nhân dân. Ở Tổng Bí thư Đỗ Mười, thực tiễn và lý luận quyện chặt với nhau, thể hiện giữa chính trị và kinh tế, giữa Đảng và chính quyền và nhân dân, góp phần quan trọng khi ông đề xuất các chủ trương đường lối, chính sách của Đảng đúng đắn, phù hợp lòng dân được nhân dân ủng hộ. Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu nói: “Đồng chí Đỗ Mười là đồng chí cán bộ lão thành, hoạt động cách mạng rất sớm. Từ năm 1917 đã hoạt động cách mạng tích cực. Đồng chí Đỗ Mười là người rất năng động, đảm nhiệm nhiều cương vị công tác của Trung ương và các Bộ, làm việc gì cũng làm đến nơi đến chốn, tinh thần kiên quyết, làm mạnh mẽ. Đồng chí Đỗ Mười là người rất tốt,kiên định, chiến đấu quyết liệt với kẻ thù. Đối với công việc là người rất tận tụy, làm đến cuối cùng, không có thời gian nghỉ ngơi. Đồng chí Đỗ Mười là con người nhạy bén, đoàn kết, thương yêu anh em. Là đồng chí đức độ, tài năng vẹn toàn”.
Đồng chí Đỗ Mười còn là một tấm gương sáng suốt đời say mê học tập, tìm tòi chân lý, nêu cao đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư, xứng đáng là học trò của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Nguyên Ủy viên Thường trực Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Phạm Thế Duyệt cho rằng: Đồng chí Đỗ Mười rất ham học tập qua thực tiễn, qua đọc sách, nghiên cứu. Chính vì vậy, đồng chí hiểu biết toàn diện, sâu sắc nhiều vấn đề cả trong và ngoài nước: “Nói đến công lao của đồng chí Đỗ Mười, đồng chí qua thực tiễn đã làm cho đất nước vững vàng từng bước, giúp cho đất nước từng bước vững vàng phát triển. Nói đến các công trình lớn về nhiệt điện, thủy điện. Nhiệt điện Uông Bí, nhiệt điện Phả Lại không thể không nói đến Thủy điện Hòa Bình hay các công trình Yali, các công trình công nghiệp cơ khí. Cho nên cuối những năm 1980 được về làm Bí thư Hà Nội càng thấy sự quan tâm đóng góp của đồng chí rất toàn diện”.
Trên 70 năm liên tục công tác, được phân công phụ trách nhiều ngành, nhiều lĩnh vực của Đảng và Nhà nước, cả trong chiến tranh và trong hòa bình xây dựng. Đồng chí Đỗ Mười được tôi luyện thử thách, trong thực tiễn trở thành một cán bộ có bản lĩnh vững vàng, sắc sảo, quyết đoán, gắn bó máu thịt với nhân dân. Ở nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười thực tiễn và lý luận quyện chặt với nhau, thể hiện giữa chính trị và kinh tế, giữa Đảng và chính quyền và nhân dân, góp phần quan trọng khi đề xuất các chủ trương đường lối, chính sách của Đảng đúng đắn, phù hợp lòng dân được nhân dân ủng hộ./.
